Правы і абавязкі зацікаўленых асоб, парадак выканання адміністрацыйных рашэнняў

Зацікаўленыя асобы маюць права: звяртацца з заявамі ва ўпаўнаважаныя органы; бясплатна атрымліваць ад упаўнаважаных органаў прадугледжаныя заканадаўствам аб адміністрацыйных працэдурах формы (бланкі) дакументаў, неабходных для звароту за ажыццяўленнем адміністрацыйных працэдур; атрымліваць ад упаўнаважаных органаў тлумачэнне сваіх правоў і абавязкаў; прымаць удзел у ажыццяўленні адміністрацыйных працэдур асабіста і (або) праз сваіх прадстаўнікоў, калі іншае не прадугледжана заканадаўчымі актамі; знаёміцца з матэрыяламі, звязанымі з разглядам сваіх заяў, у тым ліку з атрыманымі ўпаўнаважанымі органамі ад іншых дзяржаўных органаў, іншых арганізацый дакументамі і (або) звесткамі, неабходнымі для ажыццяўлення адміністрацыйных працэдур, рабіць з іх выпіскі, калі іншае не прадугледжана заканадаўствам аб дзяржаўных сакрэтах, камерцыйнай ці іншай ахоўнай законам таямніцы; атрымліваць адміністрацыйныя рашэнні (іх копіі, выпіскі з іх); адклікаць сваю заяву ў любы час да заканчэння ажыццяўлення адміністрацыйнай працэдуры; абскардзіць прынятыя адміністрацыйныя рашэнні; адклікаць сваю адміністрацыйную скаргу; ажыццяўляць іншыя правы, прадугледжаныя гэтым Законам і іншымі актамі заканадаўства аб адміністрацыйных працэдурах.

 Абавязкі зацікаўленых асоб

Зацікаўленыя асобы абавязаны: ветліва ставіцца да работнікаў упаўнаважаных органаў, не дапускаць нецэнзурных альбо абразлівых слоў ці выразаў у дачыненні да такіх работнікаў; прадстаўляць ва ўпаўнаважаныя органы дакументы і (або) звесткі, уключаныя ў пералікі дакументаў і (або) звестак, што прадстаўляюцца зацікаўленымі асобамі, а таксама дакументы, названыя ў абзацах другім-сёмым часткі першай пункта 2 артыкула 15 гэтага Закона, у выпадку выпатрабавання такіх дакументаў; уносіць плату, якая спаганяецца пры ажыццяўленні адміністрацыйных працэдур; своечасова інфармаваць упаўнаважаныя органы аб змяненні месца жыхарства (месца знаходжання), месца знаходжання ў перыяд ажыццяўлення адміністрацыйнай працэдуры; выконваць іншыя абавязкі, прадугледжаныя гэтым Законам і іншымі заканадаўчымі актамі аб адміністрацыйных працэдурах.

Правы і абавязкі трэціх асоб

Трэція асобы маюць права:

атрымліваць ад упаўнаважаных органаў тлумачэнне сваіх правоў і абавязкаў; знаёміцца з матэрыяламі, звязанымі з адміністрацыйнымі працэдурамі, у ажыццяўленні якіх яны ўдзельнічаюць (удзельнічалі), у тым ліку з атрыманымі ўпаўнаважанымі органамі ад іншых дзяржаўных органаў, іншых арганізацый дакументамі і (або) звесткамі, неабходнымі для ажыццяўлення адміністрацыйных працэдур, рабіць з іх выпіскі, калі іншае не прадугледжана заканадаўствам аб дзяржаўных сакрэтах, камерцыйнай ці іншай ахоўнай законам таямніцы; адклікаць сваю згоду (у тым ліку выказанае шляхам прастаўлення подпісу на заяве зацікаўленай асобы) на ажыццяўленне адміністрацыйнай працэдуры ў любы час да заканчэння ажыццяўлення адміністрацыйнай працэдуры; абскардзіць прынятыя адміністрацыйныя рашэнні; адклікаць сваю адміністрацыйную скаргу;

ажыццяўляць іншыя правы, прадугледжаныя гэтым Законам і іншымі актамі заканадаўства аб адміністрацыйных працэдурах. Трэція асобы абавязаны: ветліва ставіцца да работнікаў упаўнаважаных органаў, не дапускаць нецэнзурных альбо абразлівых слоў ці выразаў у дачыненні да такіх работнікаў; выконваць іншыя абавязкі, прадугледжаныя гэтым Законам і іншымі заканадаўчымі актамі аб адміністрацыйных працэдурах.

 Парадак абскарджання адміністрацыйнага рашэння

Зацікаўленая асоба і трэцяя асоба валодаюць правам на абскарджанне адміністрацыйнага рашэння ў адміністрацыйным (пазасудовым) парадку. Адміністрацыйная скарга накіроўваецца ў вышэйстаячы дзяржаўны орган (вышэйстаячую арганізацыю) або ў дзяржаўны орган, іншую арганізацыю, да кампетэнцыі якіх у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі і пастановамі Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь адносіцца разгляд такіх скаргаў (далей – орган, які разглядае скаргу). Абскарджанне адміністрацыйнага рашэння ў судовым парадку ажыццяўляецца пасля абскарджання такога рашэння ў адміністрацыйным (пазасудовым) парадку, калі іншы парадак абскарджання не прадугледжаны заканадаўчымі актамі. У выпадку адсутнасці органа, які разглядае скаргу, адміністрацыйнае рашэнне ўпаўнаважанага органа можа быць абскарджана непасрэдна ў суд.

Адміністрацыйная скарга падаецца ў пісьмовай альбо электроннай форме. У адміністрацыйнай скарзе, якая падаецца ў пісьмовай форме, павінны ўтрымлівацца: найменне органа, які разглядае скаргу; звесткі аб зацікаўленай асобе і трэцяй асобе (далей, калі не пазначана іншае, – асоба, якая падала адміністрацыйную скаргу):

прозвішча, уласнае імя, імя па бацьку (калі такое маецца), месца жыхарства (месца знаходжання) – для грамадзяніна; найменне і месца знаходжання-для юрыдычнай асобы; Найменне ўпаўнаважанага органа, які прыняў абскарджваецца адміністрацыйнае рашэнне; сутнасць абскарджваемага адміністрацыйнага рашэння; падставы, па якіх асоба, якая падала адміністрацыйную скаргу, лічыць абскарджваемае адміністрацыйнае рашэнне неправамерным; патрабаванні асобы, якая падала адміністрацыйную скаргу; пералік дакументаў і (або) звестак (пры іх наяўнасці), што прадстаўляюцца разам з адміністрацыйнай скаргай; подпіс грамадзяніна, альбо подпіс кіраўніка юрыдычнай асобы або асобы, упаўнаважанага ва ўстаноўленым парадку падпісваць адміністрацыйную скаргу, альбо подпіс прадстаўніка асобы, які падаў адміністрацыйную скаргу.

Адміністрацыйная скарга ў электроннай форме падаецца праз адзіны партал электронных паслуг з выкарыстаннем сродкаў ідэнтыфікацыі, указаных у абзацах трэцім і чацвёртым часткі першай пункта 6 артыкула 14 гэтага Закона. У адміністрацыйнай скарзе, якая падаецца ў электроннай форме, павінны ўтрымлівацца звесткі, названыя ў абзацах другім–восьмым пункта 2 гэтага артыкула. У выпадку падачы адміністрацыйнай скаргі ў электроннай форме не патрабуецца падпісання электронным лічбавым подпісам дакументаў і (або) звестак, якія прыкладаюцца да яе, калі іншае не прадугледжана заканадаўчымі актамі і пастановамі Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь.

 Пакіданне адміністрацыйнай скаргі без разгляду

Адміністрацыйная скарга пакідаецца без разгляду на працягу трох рабочых дзён з дня яе рэгістрацыі ў выпадку, калі: разгляд адміністрацыйнай скаргі не адносіцца да кампетэнцыі дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі; адміністрацыйная скарга пададзеная неўпаўнаважанай асобай; адміністрацыйная скарга пададзеная па заканчэнні ўстаноўленага тэрміну і не ўтрымлівае хадайніцтва аб аднаўленні прапушчанага тэрміну. Адміністрацыйная скарга на працягу трох рабочых дзён з дня яе рэгістрацыі можа быць пакінута без разгляду ў выпадку, калі: не выкананыя патрабаванні да зместу адміністрацыйнай скаргі; у органе, які разглядае скаргу, ужо маецца рашэнне па гэтай адміністрацыйнай скарзе. У выпадку пакідання адміністрацыйнай скаргі без разгляду асобе, якая падала адміністрацыйную скаргу, вяртаюцца дакументы і (або) звесткі, прадстаўленыя разам з адміністрацыйнай скаргай, за выключэннем выпадкаў падачы адміністрацыйнай скаргі ў электроннай форме.

Водгук адміністрацыйнай скаргі

Асоба, якая падала адміністрацыйную скаргу, мае права адклікаць сваю адміністрацыйную скаргу ў любы час да заканчэння яе разгляду. Водгук адміністрацыйнай скаргі, пададзенай у пісьмовай форме, ажыццяўляецца з дапамогай падачы заявы ў пісьмовай форме ў орган, які разглядае скаргу. Водгук адміністрацыйнай скаргі, пададзенай у электроннай форме, ажыццяўляецца з дапамогай падачы заявы ў электроннай форме праз адзіны партал электронных паслуг альбо пісьмовай форме ў орган, які разглядае скаргу. У выпадку адклікання адміністрацыйнай скаргі орган, які разглядае скаргу, спыняе яе разгляд па сутнасці і вяртае асобе, якая падала адміністрацыйную скаргу, дакументы і (або) звесткі, прадстаўленыя разам з адміністрацыйнай скаргай, за выключэннем выпадкаў падачы адміністрацыйнай скаргі ў электроннай форме.