11 лістапада 2023
Вясельны карагод
У далёкім 2009 годзе на Дубровеншчыше ўпершыню адбылася яскравая з’ява: прайшло абласное свята-конкурс «Вялікая вясельніца», задачай якога было адраджэнне і далейшае развіццё традыцыйных вясельных абрадаў,
а таксама ўкараненне аўтэнтычных абрадаў Віцебшчыны ў сучасную практыку.
Затым гэты конкурс пачаў сваё падарожжа па іншых рэгіёнах Віцебшчыны,
рабіў прыпынак раз у два гады ў тым ці іншым раёне. Гэтыя два гады былі патрэбны, каб правесці пэўную навуковую работу з мясцовымі старажыламі па пошуку
і апрацоўцы новых песень, звычаяў, святочных страў.
Ішоў час, конкурс перарос свае межы і стаў абласным фальклорным форумам. І вось ў мінулую суботу дубровенская зямля вітала ІІ Абласны фальклорны форум, у межах якога прайшло абласное свята-конкурс «Вялікая вясельніца».
У свяце-конкурсе прымалі ўдзел фальклорныя калектывы вобласці, асобныя выканаўцы, творчыя калектывы, клубы нацыянальнай кухні, фальклору і гульні, супрацоўнікі Дамоў рамёстваў Віцебшчыны. Гасцінная Дубровеншчына прымала 14 калектываў з 12 раёнаў Віцебскай вобласці. Завіталі да нас і госці са Слоніму і Ваўкавыску з Гродзеншчыны.
З вялікім поспехам у конкурсе прынялі ўдзел калектывы нашага раёна: народны фальклорны калектыў «Кудзеліца», народны калектыў нацыянальнай кухні і беларускай гульні «Дубровенскія прысмакі».
Пачалося свята з выставы-прэзентацыі вясельных караваяў. Удзельнікі не толькі паказвалі свае вырабы, але вельмі цікава, артыстычна расказвалі пра асаблівасці прыгатавання і ўпрыгожвання каравая, пра тыя абрады і сімволіку, якія захоўвалі жанчыны, выпякаючы вясельны каравай, каб жыццё маладых было доўгім, багатым, сям’я моцнай, а дзеці здаровымі.
Колькі той Віцебшчыны, а ў кожнай мясцовасці каравай быў не падобны на іншыя: недзе ў вясельны каравай запякалі нават кумпячок або рыбу. Недзе запрашалі гатаваць яго лепшых гаспадынь з наваколля, недзе — гэта быў абавязак хросных, а недзе — зусім трэба было купляць святочны бохан, а ўпрыгожваць дома. І усё гэта пад абрадавыя спевы ў суправаджэнні рытуальных рэчаў і дзеянняў.
Затым пачаўся конкурс вясельных абрадаў, які праводзіўся па двух намінацыях.
Першая намінацыя «Вясёленькі наш паяздок» пазнаёміла гледачоў з асноўнымі этапамі вяселля ад сватання і пасада маладой да свята ў хаце жаніха і здымання вянка. Удзельніцы народнага фальклорнага калектыву «Кудзеліца» паказалі традыцыйныя вясельныя звычаі Дубровенскага раёна «Ганяць сучку», або «Ганяць маладу на ваду», уключаных ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь.
У другой намінацыі «Жыць не тужыць» спаборнічалі знатакі вясельных прыпевак. Затым удзельнікі правялі творчую лабараторыю «Адметныя танцы Віцебшчыны» і канферэнцыю «Традыцыйнае народнае вяселле», на якой пайшла сур’ёзная размова пра захоўванне і папулярызацыю народных звычаяў, пра іх выхаваўчы змест для сучаснікаў.
Цёплая і ветлівая атмасфера абласнога свята-конкурсу «Вялікая вясельніца» пакінула шмат добрых уражанняў у кожнага, каму пашчасціла апынуцца ў раённым Доме культуры ў гэты дзень.
Намеснік старшыні Дубровенскага райвыканкама Святлана Рыжанская, звяртаючыся да ўдзельнікаў форума, падкрэсліла:
—Сёння мы яшчэ раз пабачылі, наколькі значнымі былі для нашых продкаў паняцці сям’я, дзеці, сумесная праца і сумеснае свята. Вялікі дзякуй вам, паважаныя госці, за тое, што вы знаходзіце, вывучаеце і захоўваеце гэтыя традыцыі для нашчадкаў. Падзяку хочацца выказаць арганізатарам і асабіста Кацярыне Лабука, якая у 2009 годзе падтрымала ініцыятыву аб правядзенні «Вялікай вясельніцы». Дзякуй усім за выдатнае свята, за жаданне даносіць да гледача самабытную народную творчасць нашых продкаў, — адзначыла Святлана Рыжанская.
Усе навіны